fbpx
Kategorie
Co to znaczy po włosku Dogaduj się po włosku Włoski z GIFami

Dottore

Co znaczy po włosku „Dottore”? Będziesz zaskoczony:

1. Laureat (z tytułem licencjata):
Tak, „dottore”, to wcale nie doktor, lecz każdy, kto ma tytuł licencjata.

2. Magister:
„Dottore” to również 'magister’ – pełny tytuł to „dottore magistrale”.

3. Doktor:
„Dottore” to, oczywiście, także 'doktor’, ktoś, kto zrobił doktorat – w tym przypadku to „dottore di ricerca”.

3. Lekarz:
Jest to też, bez wątpienia, tytuł lekarza.

4. Ktokolwiek:
Nie zdziw się, jeśli we włoskim barze nazwą Cię doktorem, nawet jeśli nie skończyłeś żadnych studiów – to także tytuł grzecznościowy, nadawany komuś elokwentnemu i kulturalnemu, jakbyśmy naszym zachowaniem pokazywali, że na pewno studia wyższe skończyliśmy :).

Uwaga, rodzaj żeński „dottore” to „dottoressa”. Tytuły te skracamy w następujący sposób:
– dott. = dottore
– dott.ssa = dottoressa

Znałeś tyle znaczenń tego słowa? Napisz w komentarzu.

Kategorie
Dogaduj się po włosku Włoski z GIFami

Facciamo alla romana

Facciamo alla romana. = Każdy płaci po równo.

Dosłownie „pagare alla romana” czy „fare alla romana” znaczy 'płacić/robić po rzymsku’. Chodzi tu o równy podzał rachunku np. w restauracji:
– Il conto è di 200 euro, allora facciamo alla romana e ognuno paga 40 euro? = Rachunek jest na 200 euro, więc zapłaćmy po równo i każdy zapłaci po 40 euro?

„Il conto” to rachunek w restauracji, a np. w kawiarni czy sklepie powiemy „lo scontrino”, czyli, dosłownie, 'paragon’. Mówi się też często „fare lo scontrino”, czyli po prostu 'zapłacić’ (dosłownie: 'uregulować rachunek’) – używane zwłaszcza w kawiarniach, gdzie najpierw powinno się zapłacić, a potem z paragonem podejść do lady i poprosić o wydanie zamówienia. Jeśli jednak ktoś z Was był kiedyś we włoskim barze, wie, że w praktyce jest najczęściej na odwrót :).

Uważasz, że powinno się płacić 'po rzymsku’ czy każdy za swoje zamówienie? Napisz w komentarzu.

Kategorie
Co to znaczy po włosku Dogaduj się po włosku

Colazione

Co znaczy po włosku „Colazione”? Wcale nie 'kolacja’, to fałszywy przyjaciel: „Colazione” to 'śniadanie’. Czasem mówimy też 'la prima colazione”:
– Che magi a colazione? = Co jesz na śniadanie?
– A prima colazione serviamo delle brioche e dei cornetti. = Na śniadanie serwujemy bułki słodkie i rogaliki.

A jak powiedzieć 'obiad’ i 'kolacja’? Zobacz sam:
– il pranzo = obiad
– pranzare = jeść obiad
– la cena = kolacja
– cenare = jeść kolację

Uwaga – po włosku nie 'jemy’ kolacji, a ją 'robimy’ – używamy czasownika „fare”, a nie „mangiare”:
– Faccio colazione al bar. = Jem śniadanie w barze (kawiarni).
– Non faccio mai colazione. = Nigdy nie jem śniadania.

A Ty co jesz na śniadanie? Coś na słodko, jak Włosi, czy raczej słone konkrety?

Kategorie
Co to znaczy po włosku Dogaduj się po włosku

Mettere

Co znaczy po włosku „Mettere”? To słowo oznacza tłumaczymy na kilka sposób, w zależności od sytuacji:

1. Położyć:
– Metti la borsa sulla sedia. = Połóż torebkę na krześle.
– Non mettere le tue cose sul mio scaffale. = Nie kładź swoich rzeczy na mojej półce.

2. Założyć – zwłaszcza w połączeniu z zaimkami „mi, ti”, itd.:
– Stasera mi metto il vestito che mi hai regalato. = Dziś wieczorem założę sukienkę, którą mi podarowałeś(aś).
– Mettiti il giubbotto che fa freddo là fuori. = Załóż kurtkę, bo na dworze jest zimno.

3. Włożyć – zwłaszcza w połączeniu z „dentro”:
– Metti la chiave nella tua borsa, per favore. = Włóż proszę klucz do Twojej torebki.
– Metti la sedia dentro che sta per piovere. = Włóż krzesło do środka, bo będzie padać.

Tutto chiaro? (Wszystko jasne?) Napisz w komentarzu.

Kategorie
Dogaduj się po włosku Włoski z GIFami

Alla grande

Alla grande = Znakomicie, wspaniale

Możesz tak podsumować jakieś wydarzenie czy wynik:
– Abbiamo passato l’esame alle grande. = Znakomicie zdaliśmy egzamin.
– Ci siamo divertiti alla grande. = Fantastycznie się bawiliśmy.

„Alla” wskazuje na sposób wykonania lub przebiegu czegoś, 'po’:
– Pizza alla napoletana = Pizza po neapolitańsku
– Usciamo all’inglese. = Wyjdźmy po angielsku.

Mamy nadzieję, że nauka włoskiego idzie Ci „alla grande”. Daj znać, czy masz jakieś pytania.

Kategorie
Dogaduj się po włosku Obrazki z Włoch

Pescatore

„Pescatore”, 'rybak’, to bardzo stary zawód. A czy znasz inne nazwy zawodów po włosku?
– un(a) infermiere(a) = pielęgniarz(rka)
– un(a) medico = lekarz(rka)
– un(a) insegnante = nauczyciel(ka)
– un(a) addetto(a) alle pulizie = sprzątacz(ka)
– un(a) badante = opiekun(ka)
– un(a) architetto = architekt
– un(a) avvocato = prawnik(czka), adwokat

Zwróć uwagę, że niektóre zawody mają formy żeńskie, a inne nie, jak np. „medico”, „avvocato” czy „architetto”. Jest to kontrowersyjny temat, gdyż w jęz. włoskim co prawda istnieją gramatycznie poprawne formy żeńskie („medica”, „avvocata” i „architetta”), ale ich się nie używa, gdyż mają negatywny wydźwięk (’lekareczka’, itp.). Rozwiązuje się to tak, że albo mówi się „una medico”, itd., czyli przez rodzajnik poznajmy, że chodzi o kobietę, albo mówiąc wprost: „Medico donna” = 'Lekarz kobieta’.

W języku polskim rodzaj żeński niektórych zawodów to również polemiczny temat – czy mówić „psycholożka” czy „pani psycholog”?

Jakie jest Twoje zdanie, czy powinno się używać form żeńskich, abyśmy się wszyscy z nimi osłuchali i do nich przyzwyczaili czy nie ma sensu zmieniać dotychczasowych przyzwyczajeń? „Medico” czy „medica”? Napisz w komentarzu.

Kategorie
Dogaduj się po włosku Włoski z GIFami

Stai zitto

Stai zitto = Bądź cicho

Nie jest to najmilsze powiedzenie, ale czasem przydatne :).

„Zitto” to 'cicho’, 'w milczeniu’, podobnie jak „nel silenzio”:
– Lei mi dice di stare zitto. = Ona mi mówi, żebym był cicho.
– Stai zitto e ascolta. = Bądź cicho i słuchaj.
– In biblioteca dobbiamo stare nel silenzio. = W bibliotece musimy być cicho.

Pamiętaj, że uzgadniamy końcówkę w rodzaju i liczbie:
– zitta (powiemy do kobiety)
– zitti (do grupy mężczyzn lub mieszanego towarzystwa)
– zitte (do grupy kobiet)

Ty jednak nie bądź cicho i napisz w komentarzu, co myślisz o naszych wskazówkach ;).

Kategorie
Dogaduj się po włosku Włoski z GIFami

Sei una pasta d’uomo!

Sei una pasta d’uomo! = Dosłownie: 'Jesteś makaronem człowieka’, w znaczeniu: „Jesteś bardzo dobrym człowiekiem’.

„L’uomo” to zarówno 'człowiek’, jak i 'mężczyzna’ (język włoski jest dość seksistowski…).

’Kobieta’ to natomiast „la donna”.

A jak powiedzieć 'ludzie’? Co prawda „gli uomini”, czyli liczbę mnogą „uomo”, można przetłumaczyć zarówno jako 'ludzie’, jak i 'mężczyźni’, jednak istnieją też inne słowa:
– le persone = ludzie, osoby
– la gente = ludzie (uwaga, słowo to jest gramatycznie pojedyncze, mimo że oznacza coś mnogiego, podobnie, jak polskie słowo „lud”)
– gli esseri umani = ludzie, istoty ludzkie

Ostatnio publikowaliśmy inne wyrażenie, też związane z jedzeniem i oznaczające bycie dobrym człowiekiem. Kto pamięta które?

Kategorie
Dogaduj się po włosku Jak to powiedzieć po włosku

Jasne

Jak powiedzieć po włosku „Jasne”? To zależy od sytuacji:

1. Jasne, oczywiście – „Certo”:

– A: Vuoi uscire con me? = Chcesz się ze mną spotkać?
B: Certo. = Jasne.

– A: Ti sei preparato? = Przygotowałeś(aś) się?
B: Ma certo. = No jasne.

2. Jasne – o kolorze lub braku wątpliwości – „Chiaro”:
– È tutto chiaro? = Czy wszystko jasne?
– Mi piacciono i colori chiari. = Lubię jasne kolory.
– Preferisco la luce chiara. = Wolę jasne światło.

3. Jasne piwo – „bionda” (dosłownie 'blondynka’ :)):
– Preferisci la birra bionda o rossa? = Wolisz jasne czy ciemne piwo?
– Bevo sempre la bionda. = Piję zawsze jasne (piwo).

4. Jasno, za dnia – „Giorno”:
– Partiamo che preferisco guidare di giorno. = Ruszajmy, bo wolę prowadzić za jasności (za dnia).
– Le luci si spengono automaticamente quando fa giorno. = Światła gasną automatycznie, gdy robi się jasno.

Mamy nadzieję, że wszystko jest jasne – odpowiedz w komentarzu którymś z włoskich słów z dzisiejszego posta :).

Kategorie
Dogaduj się po włosku Obrazki z Włoch

Cactus

Na południu Włoch widok kaktusów jest standardem, tworzą one klimat regionu. Owoce jednego z nich, opuncji, są popularnym składnikiem lokalnej kuchni i nazywane są „fichi d’india”. Są one pyszne, jednak jedz je ostrożnie – ich skórka zawiera nieprzyjemne kolce.

Wykorzystajmy ten klimatyczny widok, aby nauczyć się kilku 'bolesnych’ i nieprzyjemnych określeń w języku włoskim, które mogą Ci się przydać po ukłuciu kaktusem i nie tylko:
– una spina = kolec
– delle spine = kolce
– pungersi = ukłuć się
– una puntura = ukłucie
– Mi fa male. = Boli mnie.
– mordere = ugryźć
– una morsa = ugryzienie
– pizzica = szczypie
– prude = swędzi
– brucia = piecze

Nie życzymy Ci żadnego z tych stanów :).

Napisz, czy już kiedyś jadłeś „un fico d’india” i czy Ci smakował :).